آمریکایی آرام
گراهام گرین
نام مترجم عزت‌الله فولادونددرباره کتاب
داستان آمریکایی آرام اولین بار در سال ۱۹۵۵ منتشر شد. گراهام گرین، که حدودا از سال ۱۹۴۹ از طرف هفته‌نامه‌ای به نام نیو ریپابلیک (The New Republic) ، به عنوان خبرنگار در هندوچین زندگی می‌کرد، بعد از ۴-۵ سال هم‌نشینی با مردم ویتنام در سایگون، تصمیم گرفت داستانی درباره استعمار این مردم توسط فرانسه و ورود آمریکا به این معرکه بنویسد. او کتاب را در همان زمان اقامتش در سایگون نوشت و در تقدیم‌نامه کتاب به دو دوست ویتنامی‌اش ادعا کرد: «آنچه نوشته‌ام داستان است نه گوشه‌ای از تاریخ» اما با توجه به ماهیت داستان آمریکایی آرام و دانستن تاریخ متوجه می‌شویم که این داستان خیلی هم از تاریخ دور نیست.
رمان آمریکایی آرام در ویتنام در دوران استعمار فرانسه می‌گذرد و توسط یک روزنامه‌نگار انگلیسی میانسال به نام فاولر روایت می شود. دو شخصیت اصلی دیگر کتاب، یکی پایل آمریکایی و دیگری فوئونگ اهل ویتنام هستند. فاولر انگلیسی (که به نظر می رسد به لحاظ سن و سال و روحیه، بی شباهت به خود گرین در آن زمان نباشد) به دنبال مشاهده و روایت حقیقت است. پایل یک دیپلمات آمریکایی جوان است که بدون درک از واقعیت‌های محلی به ویتنام آمده تا ایده‌هایش را پیاده کند. فوئونگ نیز یک زن جوان ویتنامی است که میان این دومرد گرفتارشده و برسرنوشت خود کنترلی ندارد. در واقع کسی از او در مورد ترجیحاتش در زندگی سوال نمی کند و‌دیگران برای او تصمیم می گیرند. منتقدین فوئونگ را کشور ویتنام و فاولر و پایل را استعمارگران کهنه و نو در نظر می‌گیرند و رقابت این دو مرد بر سر فوئونگ را استعاره‌ای از دخالت خارجی در کشوری در نظر می‌گیرند که میان قدرت‌های جهانی گرفتار شده است. این کتاب ترکیبی از درام انسانی، نقد سیاسی و اخلاق فردی است.
بریده خواندنی
«شما واقعاً فکر می‌کنید می‌توانید اینجا چیزی را تغییر دهید؟ فاولر به آرامی پرسید، در حالی که سیگارش را خاموش می‌کرد و به دوردست نگاه می‌کرد، جایی که صدای انفجارهای دوردست هنوز در گوشش زنگ می‌زد. پایل با شور و حرارت گفت: «بله، اگر کسی برای عدالت و آزادی نجنگد، پس چه کسی باید این کار را انجام دهد؟ شما نمی‌توانید فقط تماشا کنید، آقای فاولر. بی‌طرفی یعنی انتخاب جانب ستمگر.» فاولر سرش را تکان داد و با نگاهی خسته به او خیره شد: «شما خیلی جوان هستید، پایل. شما فکر می‌کنید دنیا سیاه و سفید است، اما اینجا خاکستری است، پر از تناقض. هر عمل شما، حتی اگر نیت خوبی داشته باشید، پیامدهای خودش را دارد. پیامدهایی که شما نمی‌توانید کنترل کنید.» پایل پاسخ داد: «اما من نمی‌توانم بی‌عمل بمانم. باید چیزی انجام دهم.» فاولر لبخندی تلخ زد و گفت: «و همین، پایل، همین است که شما را خطرناک می‌کند. نیت خوب شما به بمب و گلوله ختم می‌شود، و شما حتی نمی‌دانید چه کسی را می‌کشید. آیا امروز در میدان دیدید؟ آن زن و آن کودک؟ آنها دشمن شما نبودند، پایل.» پایل حرفی برای گفتن نداشت. نگاهش را از فاولر دزدید و به زمین خیره شد، در حالی که سکوتی سنگین میانشان حاکم شد. فاولر، به آرامی اما با لحنی تلخ، ادامه داد: «شاید شما نیت خوبی داشته باشید، پایل، اما دنیا با نیت خوب به جهنم کشیده می‌شود. اینجا ویتنام است، نه آزمایشگاه شما.»
گراهام گرین
نویسندگان
زندگی‌نامه گراهام گرین
گراهام گرین، با نام کامل «هنری گراهام گرین»، در دوم اکتبر سال ۱۹۰۴ در برکهامستد، هرتفوردشایر، انگلستان به دنیا آمد. او فرزند چارلز هنری گرین، مدیر مدرسه برکهامستد و ماریون ریموند گرین بود. گراهام گرین در یک خانواده‌ی مذهبی و ادبی بزرگ شد و از همان کودکی به مطالعه و نوشتن علاقه‌مند بود. او دوره‌های ابتدایی تحصیلی خود را در مدرسه برکهامستد گذراند. تجربه دوران مدرسه برای او چندان خوشایند نبود و او به دلیل این تجربیات بارها از مدرسه فرار کرد. این اتفاقات تأثیر زیادی بر نوشته‌های آینده او گذاشت.
گرین در دانشگاه آکسفورد تحصیل کرد و در همین دوران با چاپ اولین مجموعه شعر خود با عنوان «بابلینگ اورآپرایز»در سال ۱۹۲۵، وارد دنیای ادبیات شد. او در دوران دانشجویی به حزب کمونیست پیوست و اگرچه شش هفته بعد از آن بیرون آمد ولی تاثیرات خفیف همدلی با کمونیستها در برخی آثارش پیداست. مثلا در متن‌هایی که درباره فیدل کاسترو و هوشی مینه نوشت. که به هر دو با نظری مثبت نگاه کرده بود. گرین در ۱۹۲۶، با همسر آینده اش «ویوین دیریل» آشنا شد و بر اثر این آشنایی در ۲۲ سالگی از کیش پروتستان به مذهب کاتولیک پیوست. آثار بحران روحی و فکری عمیقی که باعث این تغییر شد، بعدا در تمام آثارش با شدت و ضعف دیده شد. گرین پس از فارغ‌التحصیلی از دانشکاه به عنوان ویراستار و روزنامه‌نگار در روزنامه‌های مختلف کار می‌کرد.
اولین رمان گرین با عنوان«مرد درون» در سال ۱۹۲۹ منتشر شد که با استقبال خوبی همراه بود و او را به عنوان یکی از نویسندگان نوظهور معرفی کرد. در ۱۹۳۵ به آفریقا سفر کرد. در این دوره چند رمان نوشت و در آنها به ورشکستگی اخلاقی و انحطاطی که در غرب پدیدار بود و سرانجام غرب را به جنگ جهانی دوم سوق داد پرداخت. در ۱۹۳۸ به مکزیک رفت. او از طرف کلیسای کاتولیک مامور شده بود تا از ظلم و آزاری که به کاتولیک ها در مکزیک روا می شود گزارش تهیه کند. حاصل این سفر دو کتاب «جاده‌های بی‌قانون» و «قدرت و جلال» بود. رمان قدرت و جلال یکی از معروف‌ترین آثار گرین داستان یک کشیش فراری در مکزیک انقلابی را روایت می‌کند. در دوران جنگ جهانی دوم گرین مجددا به آفریقا رفت و در آنجا رمان «جان مطلب» را نوشت که ماجرای آن در آفریقا می‌گذرد. بعد از جنگ او بیشتر به مسائل درونی روی آورد ولی حتی در دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ که نویسندگان دیگر از موضوعات سیاسی برای نوشتن رمان فاصله گرفته بودند گرین این بار به هندوچین که در آتش جنگ می‌سوخت، سفر کرد و «رمان آمریکایی» آرام را متاثر از شرایط آنجا نوشت. «کاپیتان و دشمن» آخرین رمان گراهام گرین بود که در سال ۱۹۸۸ و در ۸۴ سالگی گرین، منتشر شد. گراهام گرین سال‌های پایانی عمر را در ژنو سوئیس گذراند. جایی که آن زمان چارلی چاپلین نیز در آن زندگی می‌کرد و دوستی خوبی بین آنها شکل گرفته بود. گرین در سوم آوریل سال ۱۹۹۱ در وو وه، سوئیس درگذشت و در گورستان کورسو به خاک سپرده شد.
درباره گراهام گرین
گراهام گرین (۱۹۰۴-۱۹۹۱) یکی از بزرگ ترین رمان نویسان قرن بیستم بود. او زندگی حرفه ای خود را با دبیری روزنامه «لندن تایمز» شروع کرد و با چهارمین رمانش «قطار استانبول» در سال ۱۹۳۲ به معروفیت رسید. در طول ۶۷ سال کار، گرین حدود ۶۰ اثر شامل رمان، نمایشنامه، سفرنامه، مجموعه مقاله و داستان کوتاه منتشر کرد که ۲۵ عدد از این تعداد رمان‌های او هستند.
گرین یکی از سینمایی ترین نویسندگان قرن بیستم بود. خیلی از رمان ها و داستان های کوتاه او به صورت فیلم، تئاتر، نمایش رادیویی و ... اقتباس شده اند. حتی از برخی آثارش (مثل همین آمریکایی آرام) چند بار اقتباس صورت گرفته است. پایگاه اینترنتی IMDb، ۶۶ اثر را بین سال های ۱۹۳۴ تا ۲۰۱۰ بر اساس نوشته های گرین فهرست می‌کند.
جان اروینگ (نویسنده و فیلمنامه‌نویس) گرین را در زمان حیاتش «موفق ترین رمان نویس زنده انگلیسی زبان» نامیده بود.
جوایز گراهام گرین
گراهام گرین در سال‌های ۱۹۶۱، ۱۹۶۶ و ۱۹۶۷، نامزد دریافت جایزه نوبل ادبی شد و حتی تا سه عنوان آخر هم پیش رفت ولی هرگز نتوانست در این رقابت ها رای اکثریت را برای دریافت جایزه به دست آورد. با این حال او در طول دوران کاری‌اش جوایز زیادی گرفت. او در سال ۱۹۴۱، جایزه هاثورندن، در ۱۹۶۸ جایزه شکسپیر و در سال ۱۹۸۱، جایزه اورشلیم را دریافت کرد.
عزت‌الله فولادوند
مترجمین
زندگی‌نامه عزت‌الله فولادوند
عزت‌الله فولادوند متولد ۱۳۱۴در اصفهان است. پدر او، محمد فولادوند، قاضی دادگستری بود و مدتی به عنوان دادیار دادسرای اصفهان فعالت می‌کرد. گرچه او دستی هم بر آتش سیاست داشت و در دوره‌های پانزدهم و شانزدهم مجلس شورای ملی (از سال ۱۳۲۶ تا ۱۳۳۰) به عنوان نماینده شاهرود و بعد از آن در سال ۱۳۳۲در کابینه سپهبد فضل‌الله زاهدی، به عنوان معاون پارلمانی نخست‌وزیر مسئولیت داشت. عزت الله سال‌های ابتدایی تحصیل و دوران متوسطه را در تهران گذراند و در میانه دوران متوسطه به انگلیس رفت تا در آنجا تحصیلش را ادامه دهد. اما به خاطر گران شدن ارز و فشاری که روی پدرش بود درسش را آنجا نیمه کاره رها کرد و به ایران برگشت. عزت الله فولادوند در همینجا دیپلم گرفت و برای بار دوم پس از پایان دبیرستان به اروپا و این بار به فرانسه رفت. او در پاریس مشغول تحصیل در رشته پزشکی بود که خواندن یک کتاب، زندگی او را برای همیشه تغییر داد. خودش تعریف می کند که: « روزی کتابی خواندم از برتراند راسل به نام «مسائل فلسفه» که بعدها شادروان منوچهر بزرگمهر آن را به فارسی ترجمه کرد. {با خواندن این کتاب} فهمیدم که گمشده‌ام را پیدا کرده‌ام و آنچه می‌جسته‌ام فلسفه است.» او به دنبال کشف علاقه اش، پزشکی را رها کرد، به آمریکا رفت و در دانشگاه کلمبیا لیسانس تا دکترای فلسفه اش را تکمیل کرد. بعد از آن و در اواخر سال ۱۹۶۲(۱۳۴۱) او به ایران بازگشت و مدتی بعد به اصرار یکی از دوستانش کار ترجمه را آغاز کرد. فولادوند اولین کتابش (گریز از آزادی اثر اریش فروم) را برای نشر فرانکلین ترجمه کرد. این کتاب موفقیت زیادی به دست آورد و ظرف مدت کوتاهی چندین بار تجدید چاپ شد و حتی از یونسکو جایزه گرفت. به دنبال این موفقیت علیرضا حیدری، مدیر انتشارات خوارزمی از فولادوند درخواست کرد که کتابی نیز برای این انتشارات ترجمه کند. انتخاب او کتاب «آلبر کامو» بود که به عنوان دومین اثرش آن را ترجمه کرد. اما بعد از آن او ازدواج کرد و درگیر مسائل دیگری شد تا بعد از انقلاب که آقای فولادوند کار نویسندگی و ترجمه را از سر گرفت. کتاب آمریکایی آرام محصول این دوره و بازگشت فولادوند به عرصه ترجمه است. فولادوند تا به امروز بیش از ۵۰ کتاب ترجمه و بیش از صد مقاله نوشته یا ترجمه کرده است.
درباره عزت‌الله فولادوند
عزت الله فولادوند یکی از برجسته‌ترین مترجمان و پژوهشگران ایرانی در زمینه فلسفه و علوم انسانی است. او به‌واسطه ترجمه آثار مهم فلسفی و اندیشه غربی به فارسی، شناخته شده و تأثیر بسزایی در گسترش اندیشه و فلسفه در ایران داشته است. به گفته علی دهباشی، «ما شناخت دقیق آثار و افکار نخبگانی مثل ارسطو، ماکیاولی، کانت، هگل، نیچه، پوپر، یاسپرس، گادامر، آرنت و نویمان را وامدار دکتر فولادوند هستیم.» ویژگی ترجمه عزت الله فولادوند نسبت به برخی مترجمین آثار فلسفی دهه‌های گذشته این است که چون خود او دکترای فلسفه از دانشگاهی آمریکایی دارد و از اصطلاحات فلسفی کاملا مطلع است واژه‌های معادلی که در زبان فارسی پیدا کرده دقیقا مفهومی را به دوش می‌کشند که در نظر بوده. ماهنامه مهرنامه در مقاله‌ای درباره اهمیت نقش فولادوند در ترجمه می‌نویسد: «نسل ما همه مديون فولادوند است. نسلي كه در سيلابي از كتاب‌هاي ايدئولوژيك چپ اسلامي و چپ ماركسيستي متولد شده بود در دوره جواني با آثار مترجمي مستقل روبه‌رو شد. مردي بي‌هياهو كه پيشتاز آشنايي با فلسفه سياسي آزادي‌خواهي در ايران امروز است.»
عزت‌الله فولادوند به‌دلیل شخصیت آرام، دوری از جنجال‌های رسانه‌ای و تمرکز صرف بر کار علمی، همواره چهره‌ای محترم در میان جامعه فرهنگی و فکری ایران بوده است. او بیشتر وقت خود را صرف مطالعه و ترجمه می‌کند و کمتر در محافل عمومی حاضر می‌شود. این رویکرد او باعث شده است که آثارش به‌عنوان نمونه‌هایی از کار علمی بی‌حاشیه و دقیق شناخته شوند.
عزت‌الله فولادوند یکی از مهم‌ترین مترجمان و مروجان اندیشه فلسفی در تاریخ معاصر ایران است. ترجمه‌های او همچنان به‌عنوان منابع اصلی در دانشگاه‌ها و محافل فکری استفاده می‌شوند و نقش او در گسترش فلسفه مدرن در ایران بی‌بدیل است. ترجمه‌های او به دلیل دقت در انتقال مفاهیم و حفظ ساختار فکری نویسنده اصلی، مورد توجه خاص قرار گرفته است. او تلاش کرده زبان ترجمه‌هایش برای خوانندگان فارسی‌زبان روان و قابل‌فهم باشد. فولادوند همواره کوشیده تا روح متن اصلی را در ترجمه خود حفظ کند و از افزودن یا تفسیر شخصی در متن بپرهیزد.
از جمله آثار مهم ترجمه‌شده توسط عزت‌الله فولادوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آیا انسان پیروز خواهد شد اثر اریک فروم
- خشونت و انقلاب اثر هانا آرنت
- مردان اندیشه اثر برایان مگی
- اندیشه سیاسی کارل پوپر اثر جرمی شی یر مر
- برج فرازان اثر باربارا تاکمن
- زندگی نامه فلسفی من اثر کارل یاسپرس
- آلبرکامو اثر کانر کروز اوبراین
- نیچه و مسیحیت اثر کارل یاسپرس
- و ...
جوایز عزت‌الله فولادوند
- دریافت جایزه دوره های هشتم و نهم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران برای ترجمه کتاب‌های «فلسفه کانت» و «آگاهی و جامعه»
- برنده جایزه ترجمه ممتاز از یونسکو برای کتاب «گریز از آزادی»
- تقدیر از سوی مراکز فرهنگی و دانشگاهی
گراهام گرین
نویسندهعزتالله فولادوند
مترجمنقلقول از کتاب
کتاب‌های مترجم
مطالب مرتبط
اختلاف نظر دو فیلسوف سیاسی درباره انقلاب و اصلاح
