گذري به هند
ادوارد مورگان فورستر
نام مترجم حسن جوادیدرباره کتاب
کتاب گذری به هند، آخرین رمان فورستر در دوران حیات اوست. این رمان در سال ۱۹۲۴ و در ۴۵ سالگی نویسنده منتشر شد، چند سال بعد از اینکه فورستر از سفر دوم خود به هندوستان بازگشته و تاثیرات این سفر هنوز همراه او بود. کتاب به بررسی روابط پیچیده بین بریتانیا و هند در دوران استعمار میپردازد و بر تضادهای فرهنگی، بی عدالتیهای استعماری و سوء تفاهمها میان شرقیها و غربیها تمرکز دارد. اين كتاب، جزو اولين متون منتقدانهاي است كه يك انگليسي، از استعمار هند به دست بريتانيا نوشته است. فورستر با انتشار و ترجمهی این كتاب به زبانهای مختلف، به شهرتي جهاني رسيد. رمان در سه بخش با عنوانهای «مسجد»، «غارها» و «معبد» نوشته شده و در ترجمهی فارسی با مقدمهای طولانی و تحلیلی از مترجم برای اولین بار در سال ۱۳۴۷ توسط نشر خوارزمی منتشر شده است. این رمان سعي دارد در كشاكش ارتباط ميان شخصيتهايش، تبعيض و تعارض ميان هنديها و انگليسيها و دنياي مدرن و دنياي سنتي را به روايت بنشيند. وقتي كه يكي از شخصيتهاي زن انگلیسی داستان برای مدتی ناپديد شده و سپس اعلام میکند که توسط یک پزشک هندی مورد تعرض قرار گرفته، تنشها میان دو گروه ساکن هندوستان اوج میگیرد؛ تنشهايي كه به گونهاي استادانه، سرنوشت انسانهاي گرفتار در دستهاي يك قدرت امپرياليستي را نشان بدهد.
بریده خواندنی
– سلام آدلا، حالت چطوره؟
– حالم چطوره؟ به نظرت حالم چطوره؟
– عزيزم تو حالت خيلي بهتر شده…
– ولي من به اون غار لعنتي رفتم كه ناخنم رو به ديوارش بكشم كه طنين صداش رو بشنوم، كه يه سايه بلند اومد طرفم بند دوربينم رو گرفت، من دوربين رو انداختم و فرار كردم، همين. اون، اون اصلا نتونست به من دست بزنه…
– آدلا! آدلا! خودت رو اذيت نكن.
– شما، شما بايد اون رو مجازات كنين…
– مجازات ميكنيم عزيزم، تو فقط بايد به دادگاه بيايي و حرف بزني…
بریده شنیدنی


حسن جوادی
مترجمین
زندگینامه حسن جوادی
حسن جوادي در سال ۱۳۱۷ در تبريز به دنيا آمد. او تحصيلات دانشگاهياش را در رشتهی انگلیسی در دانشکده ادبیات تبریز انجام داد. بعد از آن در ۱۹۵۹ برای ادامه تحصیل به دانشگاه سوربن فرانسه و سپس به دانشگاه کمبریج انگلیس رفت و از این دانشگاه، دكتراي ادبيات انگليسي گرفت. رساله دكتراي او دربارهی تأثيرات ادبيات فارسي بر ادبيات انگليسي با تمركز بر قرن نوزدهم بوده است. او بعد از مدتی تدریس در کمبریج، در سال ۱۹۶۵ به ایران برگشت و در دانشکدهادبیات دانشگاه تهران استخدام شد.
حسن جوادی به مدت یازده سال در دانشگاه تهران تدریس میکرد. او طی این سالها کتابهای «گذری به هند» از فورستر، «نامه هایی از تبریز» از ادوارد براون، «وحی و عقل در اسلام» از آربری، «تاریخ ادبیات آمریکا» از ویلیس ویگر و... را از انگلیسی و نمایشنامه «مده» را از فرانسه به فارسی ترجمه کرد.
جوادی در سال ۱۹۷۷ به دانشگاه برکلی رفت، که قبلا هم دو سال در آنجا تدریس کرده بود ولی این بار ۱۴ سال در این دانشگاه به تدریس پرداخت و در سال ۱۹۹۰ بازنشسته شد و به شغل خبرنگاری و تدریس در دانشگاه های مختلف روی آورد.
یکی از بخشهای درخشان کارنامهی ادبی جوادی، مشارکتش در ترجمه ۴۰۰ غزل مولانا به زبان انگليسي با پروفسور آربري است. جلد اول این کتاب در ۱۹۶۸ چاپ شد، و جلد دوم این کتاب را جوادی پس از مرگ آربری که در همان سال اتفاق افتاد حاضر کرد و هر دو جلد را تحشیه کرده به چاپ رساند.
درباره حسن جوادی
حسن جوادي، اديب، مترجم و محققی است که علاوه بر زبان فارسي، به زبانهای انگليسي، فرانسوي و عربي تسلط دارد. او با بزرگان آكادميك جهان همكاري داشته و وقتي كه دست به ترجمه يا تحقيقي ميبرد، از اين دانش فراوان خود به خوبي سود ميبرد. او كه دكتراي ادبيات انگليسي خوانده، استادان مطرحي چون اف. آر لويس و ريموند ويليامز داشته و جالب اينكه در ادبيات فارسي نيز پاي درس استاداني چون آرتور آربري و مينورسكي نشسته است. دانش او باعث شد تا در كمبريج به تدريس بپردازد و حتي در دوران تدريس در دانشگاه تهران، مدير گروه ادبيات انگليسي شود.
یکی از فعالیتهای تحقیقی جالب توجه جوادی، نوشتن کتاب «تاریخ طنز در ادبیات فارسی» است. این کتاب به روشنی نشان میدهد که پیشینه طنز در ایران محدود به نوشتههای عبید زاکانی و معدودی دیگر نیست. بلکه دهها نویسنده ایرانی، طی هزار سال، شرایط خفقان آور و محدودیتهای سیاسی حاکم بر جامعه را در آثار خود با طنز منعکس کردهاند. نویسنده در این کتاب جایگاه طنز و انتقاد اجتماعی را در متون داستانی و نمایشی، بهویژه در عرصه مذهب، سیاست و زنان، نشان میدهد.
به طور کلی، حسن جوادي، در کنار ترجمه، يك صاحب نظر محسوب ميشود و همين، وزن ترجمههايش را بالاتر ميبرد.
