جنایت و مکافات
فئودور داستایفسکی
نام مترجم مهری آهیدرباره کتاب
«جنایت و مکافات» اثری جاویدان و یکی از مهم‌ترین شاهکارهای ادبیات روسیه و جهان است که با پرداختن به مسائل عمیق انسانی، گناه، رستگاری و عدالت، همواره ذهن خوانندگان را به چالش کشیده و تأثیری شگرف بر ادبیات، روانکاوی و فلسفه گذاشته است. داستان این رمان حول محور دانشجوی سابق حقوقی می‌چرخد که تحت فشارهای شدید مالی و اجتماعی به تصمیمی غیرمنتظره و هولناک دست می‌زند.
داستایفسکی در این رمان به شکلی بی‌نظیر زوایای روانشناختی شخصیت‌ها را پردازش کرده و با دقتی شگفت‌انگیز تضادهای درونی انسان‌ها را به تصویر کشیده است. شخصیت‌پردازی دقیق و بازنمایی واقعی تضادهای درونی و بحران‌های اخلاقی، از ویژگی‌های برجسته این رمان است که آن را از دیگر آثار مشابه متمایز می‌کند. داستایفسکی به‌خوبی توانسته است تضاد میان وجدان و خشم، عشق و انزوا و امید و ناامیدی را به تصویر بکشد.
مهری آهی به‌عنوان مترجم این اثر، موفق شده است تمام این ابعاد پیچیده را با دقت و وفاداری به متن اصلی، به مخاطب فارسی‌زبان منتقل کند. او نه تنها زبان داستایفسکی را با دقت حفظ کرده، بلکه به‌خوبی توانسته است روح اثر را به مخاطب انتقال دهد. مقدمه‌ای که آهی بر کتاب نوشته، به‌نوعی خواننده را با زمانه، فرهنگ و تفکرات داستایفسکی آشنا می‌کند و او را به دنیای پر رمز و راز این نویسنده می‌برد. آهی با قلم خود، زمینه‌ای فراهم می‌آورد که خواننده بتواند به‌طور کامل با بحران‌های روانی و فلسفی شخصیت اصلی همراه شود و به عمق داستان نفوذ کند.
بریده خواندنی
«رازومیخین که صدایش دم‌به‌دم بلندتر می‌شد، داد کشید: «شما چی فکر می‌کنید؟ فکر می‌کنید من آن‌ها را به خاطر چرند گفتنشان ملامت می‌کنم؟ ابداً. اتفاقاً من دوست دارم مردم چرت‌وپرت بگویند. تنها امتیاز انسان بر سایر موجودات همین است. با همین چرت‌وپرت گفتن است که آدم به حقیقت می‌رسد. من انسانم چون چرند می‌گویم. تا امروز حتی یک حقیقت کشف نشده که قبلش صدها یا هزار بار چرت‌وپرت محض نگفته باشند و اتفاقاً این خیلی هم قابل تحسین است. منتها، ببینید، مشکل ما روس‌ها این است که حتی چرت‌وپرت را هم نمی‌توانیم به شیوه‌ی خودمان بگوییم. هر چرند و پرندی که دلت می‌خواهد بگو، اما به راه و رسم خودت، آن‌وقت من حاضرم پایت را هم ببوسم. چون مزخرف گفتن به شیوه‌ی خود، هزار بار بهتر از منطقی حرف زدن به شیوه‌ی دیگران است. در مورد اول، تو یک انسانی؛ در مورد دوم، یک طوطی مقلد!»
فئودور داستایفسکی
نویسندگان
زندگی‌نامه‌ی فئودور داستایفسکی
فئودور میخایلوویچ داستایفسکی (۱۸۲۱-۱۸۸۱) نویسنده و فیلسوف روسی، یکی از بزرگترین نویسندگان ادبیات جهان محسوب می‌شود. او در مسکو متولد شد و از کودکی با مشکلات و سختی‌های زیادی روبه‌رو بود. داستایفسکی تحصیلات خود را در مدرسه نظامی آغاز کرد، اما عشق به ادبیات باعث شد تا از این مسیر فاصله بگیرد و به نویسندگی روی آورد. او با انتشار اولین رمانش «بیچارگان» به سرعت به شهرت رسید و به عنوان یک چهره برجسته در ادبیات روسیه شناخته شد.
زندگی داستایفسکی پر از فراز و نشیب بود؛ از مشکلات مالی تا بیماری‌های جسمی. و در کنار همه این‌ها او به دلیل مشارکت در فعالیت‌های سیاسی و عضویت در گروه‌های روشنفکری به زندان محکوم شد و چندین سال را در تبعید در سیبری گذراند. این تجربه تأثیر زیادی بر آثار او گذاشت.
پس از آزادی از سیبری، داستایفسکی به نویسندگی بازگشت و برخی از بزرگترین آثار خود مانند «جنایت و مکافات»، «برادران کارامازوف»، و «ابله» را نوشت.
او در نهایت در سال ۱۸۸۱ در سن‌پترزبورگ درگذشت، اما میراث ادبی او همچنان به عنوان یکی از گنجینه‌های بی‌بدیل ادبیات جهان باقی مانده است.
درباره‌ی فئودور داستایفسکی
فئودور داستایفسکی یکی از برجسته‌ترین نویسندگان ادبیات روسی و جهان بود که با نوشتن آثاری سترگ، تأثیری ماندگار بر فرهنگ و ادبیات جهانی گذاشت. او به واسطه نگاه عمیقش به پیچیدگی‌های روانشناختی و موضوعات فلسفی، به یکی از مهم‌ترین چهره‌های ادبی تبدیل شد. داستایفسکی همواره به سوالات اساسی انسان درباره معنای زندگی، گناه، رستگاری، و اخلاق پرداخته و این مضامین را با دقت در رمان‌های خود منعکس کرده است.
یکی از ویژگی‌های مهم کار داستایفسکی، توانایی او در شخصیت‌پردازی پیچیده و واقع‌گرایانه بود. او شخصیت‌هایی خلق کرده که درگیر تضادهای درونی و سوالات اخلاقی هستند و به‌عنوان نمایندگان ایده‌های فلسفی و اجتماعی به کار می‌روند. در آثاری مانند "جنایت و مکافات"، "برادران کارامازوف"، و "ابله"، داستایفسکی به کاوش در عمق روان انسان پرداخته و مخاطب را به تفکر درباره موضوعات بنیادین بشری واداشته است.
داستایفسکی با آثارش به بررسی عمق روان انسان و تناقضات وجودی پرداخت. او از طریق شخصیت‌های پیچیده و بحران‌های فلسفی، توانست تصویری بی‌نظیر از چالش‌های انسانی در مواجهه با اخلاق، ایمان، و عدالت ارائه دهد.
نثر داستایفسکی علاوه بر پیچیدگی‌های فلسفی و روانشناختی، دارای سبکی روان و پرشور است که خواننده را به دنیای تلاطم شخصیت‌هایش می‌برد. او با بهره‌گیری از دیالوگ‌های زنده و گفت‌وگوهای عمیق میان شخصیت‌ها، فضایی ایجاد کرد که در آن سوالات اساسی درباره اخلاق، دین، و معنای زندگی مطرح می‌شود. این ویژگی‌ها باعث شده‌اند تا آثار داستایفسکی همچنان به‌عنوان منابع مهمی در حوزه روان‌شناسی، فلسفه، و ادبیات مورد توجه قرار گیرند.
فئودور داستایفسکی با تعهد به نوشتن، توانست جایگاهی منحصر به فرد در تاریخ ادبیات جهان به‌دست آورد. او با آثاری که به مسائل پیچیده انسانی می‌پردازند، خوانندگان را به تفکر و خودکاوی وادار می‌کند و آثارش به‌عنوان شاهکارهایی جاویدان در ادبیات جهانی باقی مانده‌اند.
مهری آهی
مترجمین
زندگی‌نامه‌ی مهری آهی
مهری آهی (۱۳۰۰-۱۳۶۶ هجری شمسی) مترجم برجسته، استاد دانشگاه تهران، فعال حقوق زنان و از اعضای شورای کتاب کودک بود. او در تهران به دنیا آمد و پدرش، مجید آهی، دیپلمات و از دولتمردان دوره پهلوی بود. مهری تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در مدرسه فرانسوی ژاندارک گذراند و سپس از دانشسرای عالی و دانشکده ادبیات دانشگاه تهران در رشته زبان و ادبیات فارسی فارغ‌التحصیل شد.
در سال ۱۳۲۱، پدرش به‌عنوان سفیر ایران در اتحاد جماهیر شوروی منصوب شد و مهری به همراه خانواده به مسکو رفت. او به مدت سه سال در دانشگاه دولتی مسکو به تحصیل زبان و ادبیات روسی پرداخت. پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۲۷، برای ادامه تحصیل به انگلستان و فرانسه رفت و پس از هفت سال موفق به اخذ دکتری در رشته زبان و ادبیات روسی شد.
مهری آهی پس از بازگشت به ایران، به تدریس زبان و ادبیات روسی در دانشگاه تهران پرداخت و هم‌زمان به ترجمه آثار مهم ادبیات روسی مشغول شد. از جمله ترجمه‌های برجسته او می‌توان به «پدران و پسران» اثر ایوان تورگنیف، «جنایت و مکافات» و «ابله» از فئودور داستایفسکی اشاره کرد.
علاوه بر فعالیت‌های ادبی، مهری آهی در حوزه‌های اجتماعی نیز فعال بود. او از اعضای شورای کتاب کودک بود و در سازمان‌های خیریه مانند شیر و خورشید سرخ ایران و سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی فعالیت داشت.
مهری آهی در ۷ اسفند ۱۳۶۶ درگذشت. پس از فوت وی، بابک احمدی در شماره ۲۵ نشریه آدینه درباره‌ی او نوشت: «مهری آهی در ۷ اسفند ۶۶ درگذشت، سه روز بعد بمباران موشکی تهران آغاز شد و در نگرانی‌ها، هراس‌ها و فاجعه‌های آن ایام کسی از مرگ او باخبر نشد. امروز هم که چند ماه از رفتن او می‌گذرد همچنان بسیاری از حادثه بی‌خبرند.»
مهری آهی با ترجمه‌های دقیق و وفادار به متن اصلی، نقش مهمی در معرفی ادبیات روسی به فارسی‌زبانان ایفا کرد و آثار او همچنان مورد توجه علاقه‌مندان به ادبیات قرار دارد.
درباره مهری آهی
مهری آهی یکی از مترجمان برجسته ادبیات روسی به فارسی است که آثار مهم و تاثیرگذاری را در کارنامه ترجمه خود دارد. او با وفاداری به متن‌های اصلی و توجه ویژه به جزئیات، نقش مهمی در معرفی شاهکارهای ادبیات روسیه به جامعه فارسی‌زبان ایفا کرده است. مهری آهی علاوه بر ترجمه آثار داستانی و ادبی، تمرکز خاصی بر آثار فلسفی و پیچیده‌ای داشت که نیازمند حساسیت و دقت بالا در ترجمه بودند.
یکی از ویژگی‌های مهم کار مهری آهی، دقت و وسواس او در انتخاب آثار برای ترجمه بود. او پیش از ترجمه هر اثر، مطالعات دقیقی انجام می‌داد تا بتواند مقدمه‌ای جامع و دقیق درباره نویسنده و زمانه او بنویسد و مخاطب را با فضای داستان آشنا کند. این مقدمه‌ها در بسیاری از آثار ترجمه‌شده او، مانند "جنایت و مکافات" و "ابله" داستایفسکی، به خوبی قابل مشاهده است و به خواننده کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از بستر فرهنگی و فکری اثر به‌دست آورد.
مهری آهی در ترجمه‌های خود، به‌ویژه آثار داستایفسکی، تلاش می‌کرد تا پیچیدگی‌های روانی و فلسفی شخصیت‌ها را به زبان فارسی منتقل کند. او بر این باور بود که وفاداری به متن اصلی تنها در حفظ واژگان نیست، بلکه در انتقال روح نویسنده و حس و حال اثر نهفته است. این حساسیت در ترجمه‌های او باعث شده است که آثارش همچنان به‌عنوان منابع معتبر و دقیق برای مطالعه ادبیات روسی باقی بمانند.
نثر روان و وفاداری به متن اصلی در عین توانایی در حفظ لحن و سبک نویسنده از ویژگی‌های برجسته آثار مهری آهی است. او با مهارتی خاص، توانست ظرافت‌های نثر نویسندگان روسی را به فارسی منتقل کند و آثارشان را برای مخاطبان فارسی‌زبان قابل فهم و دلنشین سازد. هرچند مهری آهی جوایز رسمی برای ترجمه‌های خود دریافت نکرد، اما ترجمه‌های او به دلیل کیفیت و دقت بالا، مورد تحسین قرار گرفته‌اند و همچنان به‌عنوان آثاری ارزشمند در حوزه ترجمه ادبیات روسی شناخته می‌شوند. مهری آهی با تعهد و عشق به کار خود، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ ترجمه ایران دارد.
فئودور داستایفسکی
نویسنده
