تاریخ فلسفه قرون وسطی و دوره تجدد

زندگینامه یحیی مهدوی

یحیی مهدوی، یکی از برجسته‌ترین فیلسوفان و مترجمان ایرانی، در سال ۱۲۸۷ خورشیدی در خانواده‌ای با ریشه‌های عمیق فرهنگی و اقتصادی در تهران به دنیا آمد. پدر او، محمدحسین امین‌الضرب، از چهره‌های مطرح در تجارت و اقتصاد ایران، و پدربزرگش، محمدحسن امین‌الضرب، بنیان‌گذار نظام بانکی نوین ایران بود. این پیشینه خانوادگی، تأثیری عمیق بر تربیت و نگرش او به دانش و فرهنگ داشت.

مهدوی آموزش‌های ابتدایی و متوسطه را در خانه زیر نظر معلمان خصوصی گذراند و از سنین کودکی به مطالعه متون ادبی و فلسفی علاقه نشان داد. در سال‌های جوانی برای ادامه تحصیل راهی اروپا شد و در دانشگاه سوربن فرانسه، یکی از معتبرترین مراکز علمی آن دوران، در رشته فلسفه به تحصیل پرداخت. پایان‌نامه دکتری او درباره فلسفه کانت بود که بعدها به یکی از حوزه‌های تخصصی و ترجمه‌های مهم او تبدیل شد.

پس از بازگشت به ایران، مهدوی به دانشگاه تهران پیوست و به‌عنوان استاد فلسفه مشغول به تدریس شد. او نقش کلیدی در بنیان‌گذاری و گسترش گروه فلسفه در این دانشگاه داشت و با تدریس و ترجمه‌های خود به معرفی اندیشه‌های فیلسوفانی چون کانت، دکارت و هگل به جامعه علمی ایران پرداخت.

یحیی مهدوی به‌عنوان یکی از اولین مترجمان حرفه‌ای متون فلسفی به زبان فارسی شناخته می‌شود. او با دقت و وسواس علمی آثار خود را ترجمه می‌کرد تا خوانندگان ایرانی بتوانند با زبانی دقیق و قابل‌فهم به فلسفه غرب دسترسی پیدا کنند.

یحیی مهدوی در ۲۴ تیر ۱۳۷۹ در تهران درگذشت و میراثی ماندگار در حوزه فلسفه و آموزش بر جای گذاشت. زندگی او نمایانگر پیوند عمیق میان دانش، فرهنگ و تعهد به گسترش آگاهی در جامعه است.

درباره یحیی مهدوی

یحیی مهدوی را می‌توان نمادی از تلفیق خردگرایی غربی و اندیشه فلسفی شرقی دانست. او نه‌تنها مترجمی حرفه‌ای، بلکه اندیشمندی بود که دغدغه درک و انتقال مفاهیم عمیق فلسفی را داشت. مهدوی با تسلط بر زبان‌های فرانسه، آلمانی و انگلیسی، به سراغ متون پیچیده‌ای رفت که پیش از او کمتر کسی در ایران به آن‌ها پرداخته بود.

یکی از دستاوردهای برجسته او، ترجمه دقیق و مفهومی آثار فیلسوفانی چون ایمانوئل کانت، دکارت و هگل بود. مهدوی معتقد بود که ترجمه فلسفی تنها به برگرداندن واژه‌ها ختم نمی‌شود، بلکه نیازمند درک عمیق از زمینه‌های تاریخی و منطقی این متون است. به همین دلیل، او در پیش‌گفتارهای ترجمه‌های خود، توضیحات مفصلی درباره تاریخچه و مفهوم اثر ارائه می‌کرد تا مخاطبان ایرانی بتوانند آن‌ها را بهتر درک کنند.

در کنار فعالیت‌های علمی، مهدوی نقش مهمی در تربیت نسلی از اندیشمندان و دانشجویان فلسفه ایفا کرد. شاگردان او در حوزه‌های مختلف علمی و فرهنگی ایران به جایگاه‌های برجسته‌ای دست یافتند. مهدوی همچنین در جلسات بحث و نقد فلسفی، همواره تلاش می‌کرد فضای گفتگو و تبادل اندیشه را میان استادان و دانشجویان زنده نگه دارد.

اهمیت یحیی مهدوی در تاریخ اندیشه ایران تنها به ترجمه محدود نمی‌شود. او با تلاش‌های خود، دریچه‌ای به سوی فلسفه مدرن گشود و جامعه ایرانی را به ضرورت تفکر انتقادی و فلسفی آگاه کرد. کتاب‌ها و ترجمه‌های او همچنان به‌عنوان منابع کلیدی در دانشگاه‌ها و محافل علمی مورد استفاده قرار می‌گیرند و نشان از دقت و اصالت کاری او دارند.