احمد آرام

زندگی‌نامه احمد آرام

احمد آرام، یکی از برجسته‌ترین مترجمان و نویسندگان ایرانی، در تاریخ ۷ فروردین ۱۲۸۱ (۲۸ مارس ۱۹۰۲) در محله چاله‌میدان تهران متولد شد. آرام در خانواده‌ای فرهنگی و مذهبی رشد کرد. از همان کودکی علاقه زیادی به یادگیری زبان‌های خارجی و ادبیات داشت. پس از اتمام تحصیلات مقدماتی، وارد دارالفنون شد و در رشته فیزیک و شیمی تحصیل کرد. او در سال ۱۳۰۴ وارد حرفه تدریس شد و در مدارس معتبر به آموزش علوم تجربی پرداخت.

یکی از ویژگی‌های احمد آرام این بود که به روش‌های آموزش سنتی انتقاد داشت و معتقد بود که دانش‌آموزان باید مفاهیم علمی را نه‌تنها به‌صورت نظری، بلکه با آزمایش‌های عملی فرا بگیرند. او به همین دلیل تلاش کرد تا کتب درسی را با محتوای به‌روز و روش‌های آموزشی نوین تألیف کند. این تلاش‌ها، آرام را به یکی از پیشگامان تألیف کتب علمی در ایران تبدیل کرد.

احمد آرام در کنار تدریس، به ترجمه آثار علمی و فلسفی از زبان‌های انگلیسی و فرانسوی مشغول بود. او به بیش از ۲۰۰ کتاب و مقاله علمی، فرهنگی و فلسفی اعتبار بخشید. برخی از آثار او همچنان از منابع اصلی در حوزه‌های مختلف محسوب می‌شوند. از مهم‌ترین ترجمه‌های او می‌توان به «الحیات»، «علم و تمدن در اسلام» نوشته سید حسین نصر، و «چگونه مسئله را حل کنیم» اثر جورج پولیا اشاره‌ کرد.

در دهه ۱۳۵۰، احمد آرام به‌عنوان یکی از اعضای اصلی «دایرةالمعارف فارسی» مشارکت داشت و با دقت و مهارت، بخش‌هایی از این مجموعه را ترجمه و ویرایش کرد. او همچنین از برگزیدگان اولین دوره جایزه کتاب سال ایران برای ترجمه کتاب «الحیات» بود.

آرام علاوه بر ترجمه، مقالات متعددی در مجلات علمی و فرهنگی ایران منتشر کرد. او در زمینه ترویج علم و دانش نقش به سزایی ایفا کرد و به همین دلیل مورد احترام جامعه علمی و فرهنگی ایران بود. وی در سال ۱۳۷۷ (۱۹۹۸) در ایالات متحده درگذشت و پیکرش به ایران منتقل و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

درباره احمد آرام

احمد آرام، هرچند كه در شاخه‌هاي مختلفي سعي كرد كه به كار سرگرم شود، اما گمشده‌اش را در ترجمه و فرهنگ و نشر يافت. طبق علاقه‌اي هم كه داشت، سعي مي‌كرد در معادل‌يابي و فارسي‌سازي و فارسي‌نويسي نهايت تلاشش را بكند. در جايي مي‌گويد كه يك كتاب حجيم در حوزه پزشكي را برگردان كرده و سعي كرده از هيچ عنوان غيرفارسي استفاده نكند و البته موفق به اين كار هم شده است. در واقع از ويژگي‌هاي ترجمه اين فرد، معادل‌يابي براي واژه‌هاي بيگانه و دقت در ترجمه و وفاداري به اصل متون بوده است. احاطه او بر سه زبان خارجي، يعني انگليسي و فرانسوي و عربي، باعث شده بود تا اطلاعات زباني و تشريحي خوبي داشته باشد و بتواند به راحتي، بهترين معادل‌‌ها را انتخاب كند. ضمن اين‌كه در حوزه محتوايي ترجمه‌ها نيز، از متون آموزشي و علمي، به سمت متون ديني و متافيزيك و … حركت كرد؛ كه اين‌ها ناشي از دوره‌هاي مختلف زندگي او بوده است. او ترجمه اثار مهم علمي و منابع شاخص را براي تحول علمي در ايران لازم مي‌دانست و به همين دليل به ترجمه اثاري چون علم و تمدن در اسلام همت گماشت. 

جوایز احمد آرام

• از برگزیدگان اولین دوره جایزه کتاب سال ایران برای ترجمه کتاب «الحیات»
• چهره ماندگار جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۲