سفرنامه بلوشر

زندگی‌نامه‌ی کیکاووس جهانداری

کیکاووس جهانداری (۹ آذر ۱۳۰۲ - ۲ بهمن ۱۳۹۳) مترجم، نویسنده و پژوهشگر ایرانی بود که در کرمانشاه متولد شد. تحصیلات متوسطه را در هنرستان صنعتی تهران، معروف به مدرسۀ صنعتی آلمانی‌ها، آغاز کرد و پس از تعطیلی آن در پی آغاز جنگ جهانی دوم، مجبور به ترک مدرسه شد. اما این مدت تحصیل در این مدرسه او را به زبان آلمانی علاقمند کرد. همین علاقه سبب شد او در دانشگاه رشته زبان­های خارجی بخواند و در سال ۱۳۲۸ از دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران  فارغ‌التحصیل شود.

جهانداری فعالیت حرفه‌ای خود را در کتابخانۀ دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران آغاز کرد و از سال ۱۳۳۴ به مدت ۱۱ سال معاونت کتابخانۀ مجلس (سنای سابق) را بر عهده داشت. پس از آن نیز تا پیش از انقلاب اسلامی، ریاست آن کتابخانه بر عهده­‌ی او بود. در سال ۱۳۳۹ به دعوت دانشگاه فرانکفورت به آلمان رفت و به تدریس زبان فارسی پرداخت. همچنین، مدتی مدیر بخش منابع خارجی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی بود. کیکاووس جهانداری در سن ۹۱ سالگی به خاطر بیماری ریوی در بیمارستان  بستری شد و روز دوم بهمن‌ماه ۱۳۹۳ شمسی، در تهران چشم از جهان فروبست.

درباره‌ی کیکاووس جهانداری

کیکاووس جهانداری از مترجمان بزرگ ایرانی بود که کتاب‌های متعددی را از زبان آلمانی و انگلیسی به فارسی برگردانده است. او را هم‌رتبۀ مترجمان بزرگی همچون احمد آرام، نجف دریابندری و محمد قاضی می‌دانند که با تکیه بر ترجمه‌ی دقیق و نثر روان نوشتاری، سهم به‌سزایی در آشنایی ایرانیان با آثار برگزیده جهانی داشته است. برای مثال  او کتاب «مارکوپولو در ایران» اثر آلفونس گابریل را به فارسی برگرداند و با ترجمه این اثر، این سفرنامه را به فارسی‌زبانان معرفی کرد. از دیگر آثار ترجمه‌شده توسط او می‌توان به «گرگ بیابان» اثر هرمان هسه، «درباره شاهنشاهی ایران» اثر انگلبرت کمپفر، «سفرنامه‌­ی پولاک»، «سفرنامه­‌ی بلوشر»، «قطار به موقع رسید» اثر هاینریش بل و «تشکیل دولت ملی در ایران» اثر والتر هینتس اشاره کرد. او همچنین مقالاتی در مجلات «سخن»، «آینده»، «موسیقی» و «راهنمای کتاب» منتشر کرده است.

جهانداری در ترجمه‌های خود به امانت‌داری و وفاداری به متن اصلی توجه ویژه‌ای داشت و سعی می‌کرد مفاهیم و ظرایف زبانی را به‌درستی منتقل کند‌ تا خوانندگان بتوانند با سبک نویسنده اصلی آشنا شوند. بنابراین او از هرگونه تفسیر شخصی یا تغییرات در محتوای اثر اجتناب می‌کرد.  فلسفه کاری جهانداری بر پایه پل‌سازی فرهنگی بین ایران و غرب استوار بود. در مجموع، کیکاووس جهانداری با تلاش‌های خود در زمینه ترجمه و پژوهش، تأثیر قابل‌توجهی بر ادبیات و فرهنگ ایران گذاشت و نام او به‌عنوان یکی از مترجمان برجسته معاصر در تاریخ ادبیات فارسی به یادگار خواهد ماند.

جوایز کیکاووس جهانداری

کیکاووس جهانداری در سال ۱۳۸۷، بیست‌وششمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را در بخش تاریخ برای ترجمه «روم و ایران دو قدرت جهانی در کشاکش و همزیستی» دریافت کرد.