توین‌بی بیشتر به خاطر مجموعه ۱۲ جلدی خود با عنوان “مطالعه تاریخ” مشهور است که در آن به بررسی چگونگی ظهور و سقوط تمدن‌های مختلف جهان پرداخته است. کتاب «مورخ و تاریخ» او نیز شامل دوازده گفت‌وگوی رادیویی بین آرنولد توین‌بی و جراوربان برای رادیو اروپای آزاد است.
آرنولد جوزف توین‌بی یک تاریخ‌نگار و فیلسوف برجسته انگلیسی بود که بیشتر به دلیل آثارش در زمینه تاریخ و تمدن‌های بزرگ شناخته می‌شود. وی در تاریخ ۱۴ آوریل ۱۸۸۹ به دنیا آمد و در ۲۲ اکتبر ۱۹۷۵ درگذشت. توین‌بی بیشتر به خاطر مجموعه ۱۲ جلدی خود با عنوان “مطالعه تاریخ” مشهور است که در آن به بررسی چگونگی ظهور و سقوط تمدن‌های مختلف جهان پرداخته است. کتاب «مورخ و تاریخ» او نیز شامل دوازده گفت‌وگوی رادیویی بین آرنولد توین‌بی و جراوربان برای رادیو اروپای آزاد است. این کتاب کوچک در دو بخش تنظیم شده است؛ بخش نخست «رهیابی» نام دارد و بحث‌های چون علم یا هنر بودن تاریخ، نقش مورخ، قانونمند یا یکه‌روند بودن تاریخ، بی‌طرف بودن یا نبودن مورخ، و گفت‌وگو درباره وضعیت تمدن‌ها و روزگار امروز بشر را در بر می‌گیرد. بخش دوم «الگوها» است و در آغاز به فراز و نشیب تمدن‌ها می‌پردازد و در ادامه، بخش عمده آن به مسائل جهان پس از جنگ جهانی دوم اختصاص دارد. این کتاب با ترجمه حسن کامشاد و از سوی انتشارات خوارزمی منتشر شده است.
توین‌بی در آثارش نظریه‌ای در مورد چگونگی تعامل تمدن‌ها با چالش‌ها و پاسخ‌هایشان به آن چالش‌ها مطرح کرد. او معتقد بود که تمدن‌ها به دلیل نحوه برخوردشان با بحران‌ها و چالش‌های خارجی و داخلی یا رشد می‌کنند و یا از بین می‌روند. این نظریه به نام نظریه “چالش و پاسخ” شناخته می‌شود.
توین‌بی همچنین به موضوعات مربوط به فرهنگ، دین، و نقش‌های اجتماعی در طول تاریخ علاقه‌مند بود و تحلیل‌های گسترده‌ای از تمدن‌های مختلف، از جمله تمدن‌های باستانی، اسلامی و غربی ارائه داد. آثار او تأثیر عمیقی بر تاریخ‌نگاری و مطالعه تمدن‌ها داشت.
“مطالعه تاریخ” اثر مهم و برجسته آرنولد توین‌بی، یک مجموعه ۱۲ جلدی است که بین سال‌های ۱۹۳۴ تا ۱۹۶۱ منتشر شد. این اثر یک بررسی جامع از تاریخ تمدن‌ها است که توین‌بی در آن تلاش می‌کند تا الگوها و عوامل مؤثر بر ظهور و سقوط تمدن‌ها را کشف و توضیح دهد. برخلاف دیدگاه‌های رایج که معمولاً تاریخ را به صورت خطی و یا تک‌تمدنی بررسی می‌کنند، توین‌بی تاریخ را از منظر “چندتمدنی” تحلیل می‌کند و به بررسی تعاملات و برخوردهای میان تمدن‌های مختلف در طول زمان می‌پردازد.
همانطور که اشاره شد، توین‌بی در این مجموعه نظریه “چالش و پاسخ” را مطرح می‌کند که بر اساس آن، تمدن‌ها زمانی پیشرفت می‌کنند که با چالش‌های بیرونی و درونی روبه‌رو می‌شوند و به آن‌ها پاسخ‌های سازنده می‌دهند. از دیدگاه او، چالش‌ها می‌توانند به شکل طبیعی، اجتماعی، فرهنگی یا حتی اقتصادی باشند و پاسخ به آن‌ها می‌تواند باعث تقویت یا تضعیف یک تمدن شود. تمدن‌ها وقتی سقوط می‌کنند که نتوانند به این چالش‌ها به‌درستی پاسخ دهند یا دچار انحطاط داخلی می‌شوند.
توین‌بی در این اثر، تاریخ را به‌عنوان یک فرایند چرخه‌ای می‌بیند، به این معنا که تمدن‌ها مراحل مشابهی را طی می‌کنند: از تولد، رشد و شکوفایی تا زوال و سقوط. وی باور دارد که تمدن‌ها به جای اینکه صرفاً بر اثر تهاجم خارجی از بین بروند، معمولاً از درون پوسیده می‌شوند. او اعتقاد دارد که عامل مهم در سقوط تمدن‌ها شکست نخبگان و طبقات حاکم در ارائه پاسخ‌های مناسب به چالش‌ها و از دست دادن خلاقیت اجتماعی و فرهنگی است.
یکی از جنبه‌های کلیدی آثار توین‌بی، تأکید او بر نقش دین و معنویت در پویایی تمدن‌هاست. او معتقد بود که فرهنگ‌های بزرگ اغلب با یک هسته معنوی یا دینی به شکوفایی می‌رسند، اما وقتی این هسته معنوی تضعیف می‌شود، تمدن در معرض فروپاشی قرار می‌گیرد. این دیدگاه باعث شده تا توین‌بی به عنوان یک تاریخ‌نگار نه فقط بر وقایع و مسائل سیاسی، بلکه بر عوامل معنوی و فرهنگی نیز تأکید ویژه‌ای داشته باشد. به‌طور کلی، “مطالعه تاریخ” یک تحلیل ژرف و فلسفی از تاریخ جهان است که تلاش می‌کند الگوهای مشترک بین تمدن‌های مختلف را شناسایی کند و دلایل اصلی پیشرفت و انحطاط آن‌ها را توضیح دهد.
کتاب «مورخ و تاریخ» او دوازده گفت و شنود رادیویی است که از سال ۱۹۷۲ تا ۷۳ در رادیو اروپای آزاد ضبط شده است. تأکید این مباحث بیشتر تاریخ احزاب و کشور‌های کمونیستی و دیگری تمرکز بر عنصر مقدس در کتاب بررسی تاریخ است. از دیگر کتاب های او می توان به رهیابی یک مورخ به دین (۱۹۵۶)، شرق به غرب (۱۹۵۸)، نگرانی بشر پس از مرگ (۱۹۶۸)، پار‌ه‌ای مسائل تاریخ یونان (۱۹۶۹)، شهرهای پویا (۱۹۷۰) و قسطنطین هفتم و جهان او (۱۹۷۲) اشاره کرد.
